Rreth projektit INERRAnT

Në vitet e fundit, vendet e kanë kuptuar rëndësinë e bastit për sipërmarrjen inovative, duke promovuar nisjen e kompanive bazuar në aktivitetet kërkimore të të rinjve, kërkuesve, filluesve. Megjithatë, në territoret e përfshira në këtë Program, mungesa e financimit dhe mundësive të rrjetëzimit pengojnë këto ndërmarrje të rriten. Për më tepër, qendrat kërkimore shpesh nuk dinë si t’i kthejnë idetë e suksesshme në produkte dhe shërbime konkrete.
Ky projekt synon të krijojë një ekosistem inovativ, të ndërlidhur me aktorët kërkimor dhe sipërmarrës në logjikën publike-private, të aftë për të nxitur dialogun midis territoreve të ndryshme, të përmirësojë veprimet kërkimore bashkëpunuese, të mbështesë mobilitetin e talenteve dhe për të forcuar kapacitetin e tërheqjes së kapitaleve private.
Për ta realizuar këtë, ajo do të zbatojë hapat e mëposhtëm operativë kryesorë:
Mbështetja e krijimit të një rrjeti ndër-rajonal midis aktorëve kryesorë: qendrave kërkimore dhe teknologjike, kompanive dhe administratave publike; Përcaktimi i një modeli për qendrën e teknologjisë, eksportueshëm në Shqipëri dhe Mal të Zi dhe bazuar në përvojën italiane prej 20 vjetësh; Lehtësimi i shkëmbimit të njohurive dhe lëvizshmërisë së talenteve.

Rezultatet kryesore të projektit do të jenë:
Ekosistemi ndër-rajonal, bizneset e rrjeteve, qendrat kërkimore, rrethet teknologjike dhe administratat publike, grupi ndërkombëtar për promovimin e Spin-off, Start-ups dhe organizatat inovative që funksionojnë, në afat të mesëm dhe të gjatë, si një qendër ndërkombëtare e aftë për të katalizuar përvojat , njohuri dhe ekspertizë;
Qendra Teknologjike Shqiptare, e vendosur në Tiranë;
Liveshows ndërkombëtare në të gjithë territoret e partnerëve të projektit, për të promovuar grupin e projektit, për të tërhequr fonde private të investimeve dhe për të kërkuar talentet e reja kreative dhe SME-të potenciale inovative; Fondi i trajnimit të vazhdueshëm.

Rajonet e përfshira po përpiqen të krijojnë agjendat e tyre të kërkimit dhe inovacionit, duke synuar kapërcimin e hendekut të performancës me rajonet e tjera, duke vlerësuar përparësitë e tyre dhe duke marrë parasysh pozicionimin e tyre strategjik territorial, në lidhje me kuadrin ekonomik global. Deficiti i inovacionit çon në kufizime serioze, në drejtim të konkurrencës dhe gatishmërisë së kompanitë vendase teknologjitë më të fundit në dispozicion për të përtërirë produktet.
Shumica e Malit të Zi është në një fazë të hershme dhe të papjekur. Ekosistema fillestare në Shqipëri po zhvillohet me shpejtësi. (Ligji nr.7764-94, ‘Për investimet e huaja’). Italia filloi industrinë 4.0 Plani me qëllim përfshirjen e NVM-ve në të gjithë vendin dhe intensifikimin e marrëdhënieve të tyre me universitetet dhe hulumtimet. Globalisht, të gjitha kompanitë duhet të marrin “revolucionin e katërt industrial” dhe sfidat e tij ekonomike, industriale dhe sociale. Përgjigja ndaj Revolucionit të 4-të Industrial duhet të jetë i integruar dhe gjithëpërfshirës, duke përfshirë të gjitha palët e interesit politikën globale, nga sektori publiko-privat në akademinë dhe shoqërinë civile. Në disa vende të BE-së, koncepti i Industrisë 4.0 përfshin nevojën për të përcaktuar një kornizë të re (teknologjike, ekonomike, financiare, ligjore dhe kulturore), për të nxitur dhe udhëhequr tranzicionin industrial në një model të ri të ndërmarrjeve. Konkurrueshmëria nuk mund të përjashtojë transformimin digjital përmes teknologjive të reja, si Cloud Computing, Big Data, Inteligjenca Artificiale, Realiteti Virtual dhe i Shtuar, Printimi 3D, Robotika, Interneti.

Sfida më e rëndësishme për vendet është zhvillimi i politikave të përbashkëta, të aftë për të mbrojtur dhe përmirësuar aftësinë konkurruese dhe investuese. Sfidat e përbashkëta të trajtuara nga projekti janë të lidhura me përmirësimin e konkurrencës ndërkombëtare, duke zhvilluar skema sistemesh bashkëpunimi mes institucioneve, bizneseve, universiteteve, qendrave kërkimore dhe aktorëve territorialë.

Për t’u përballur me sfidat e përbashkëta territoriale, INERRAnT merr frymëzim nga koncepti i “Glocalization”, duke krijuar risi për tregun global, por të përshtatur për t’iu përshtatur kulturave dhe nevojave lokale. (Menon, 2014), duke propozuar një model të bazuar në qasjen e zgjeruar të ekosistemit sipërmarrës, në të cilin prania e institucioneve që përfaqësojnë të dyja kompanitë dhe hulumtimet mundësojnë ndarjen e njohurive, bazë për inovacionin dhe konkurrencën. Këto shkëmbime reciproke kërkojnë një strukturë institucionale, mjaft fleksibile për të nxitur ndërveprimet midis disa aktorëve që vijnë nga qeveria akademike, sociale, kulturore dhe fusha e biznesit, sipas “modelit të helixit të pesëfishtë” (Carayannis, 2012).

Zhvillimi i ekosistemit sipërmarrës do të ndjekë një metodologji duke përfshirë:
1) Modeli i Biznesit si një mjet për të shprehur dhe sqaruar logjikën e ekosistemit për fitimin e parave (Osterwalder, 2012) dhe garantimin e qëndrueshmërisë ekonomike.
2) Vlera e Rrjetit si rrjet i marrëdhënieve që gjeneron vlera ekonomike përmes shkëmbimeve komplekse dinamike midis dy ose më shumë individëve, grupeve ose organizatave. (Verna
Allee, 2011).
3) Analiza e proceseve të biznesit, si një mënyrë për të gjeneruar vetëdijesim në aktorët e ekosistemit lidhur me proceset e saj operacionale dhe treguesit kryesorë të performancës.
Brenda INERRAnT, Hub Digital Innovation mund të funksionojë si një ndërmjetës i teknologjisë dhe njohurive, duke sugjeruar më shumë opsione / oferta të afta për të përmbushur nevojat e ndërmarrjeve. Qëllimi kryesor i IDIH do të ndihmojë kompanitë që të rishikojnë modelin e biznesit në një çelës dixhital, të ridizajnojnë sistemin e prodhimit dhe të riinxhinierojnë proceset e biznesit. IDIH do të nxisë aksesin e aftësive për t’i ndihmuar ata në vlerësimin dhe planifikimin e transformimit digjital; promovimi i përhapjes së praktikave më të mira në rrjetin e inovacionit; ofrojnë një mbështetje të vlefshme për qasjen në programet themeluese.

Ka pabarazi shqetësuese mes rajoneve, gjithashtu brenda të njëjtit Vend (për shembull, Italia). Ky problem kërkon një qasje të politikës së bazuar në vend.
Politikat kombëtare shpesh nuk janë në gjendje të përballen me dallimet e brendshme. Në vend të kësaj, disa zona të BE-së, jo të kufizuara formalisht, si rajonet e Evropës Jugore, janë të lidhura me çështje të përbashkëta dhe shprehin nevoja të ngjashme. Duke trajtuar problemet që prekin rajonet e përfshira në projekt, do të jetë e mundur që të japin më shumë forcë ndaj shqetësimeve të tyre të përbashkëta dhe të krijojnë mundësi konkrete për konvergjencë.

Qëllimi i projektit është krijimi i një ekosistemi inovativ, të ndërlidhur me akterët dhe institucionet hulumtuese dhe sipërmarrëse, në logjikën publike-private, të aftë për: nxitjen e dialogut midis territoreve të ndryshme, përforcimin e promovimit të kërkimit bashkëpunues; rrit kapacitetin e tërheqjes së kryeqyteteve private. Në këtë këndvështrim, bashkëpunimi transnacional do të rrisë efektivitetin e integrimit dhe të kuptuarit e konteksteve të ndryshme në mënyrë që të kapërcejnë pabarazitë e brendshme.

Për më tepër, ky lloj bashkëpunimi do t’i bëjë partnerët të vetëdijshëm për nevojat dhe vullnetin rajonal ndërtoj rrjetet e bashkëpunimit formal dhe joformal. Bashkëpunimi ndërkombëtar do të shfrytëzojë potencialet e rajoneve të Mesdheut, me qëllim forcimin e kohezionit dhe krijimin e një rrjeti të zgjuar për ndarjen e inovacionit dhe transferimit të teknologjisë midis vendeve, për të rritur atraktivitetin e rajonit dhe për të lehtësuar promovimin më të mirë të aktiviteteve inovative dhe transferimin e rezultatet e projektit në politikat dhe praktikat më të mira. Bashkëpunimi në rrjetin transnacional mund të ofrojë tregje me ide të reja dhe të nxisë zhvillimin e produkteve të reja. Krijimi i një grupi midis rajoneve me sfida të ngjashme në përputhje me to do të lehtësonte rritjen e të gjitha ndërmarrjeve, përmes transferimit të njohurive dhe një bashkëpunimi transnacional dhe do të arrijnë ekonomitë e shkallës dhe kualifikimin dhe specializimin më të madh në shërbimet e ofruara.